تغییرات آب و هوایی یا اقلیمی؟ مسئله این است!

یک سوالی است که مدت‌هاست مغز من را به خودش مشغول کرده است. مگر «Climate» نمی‌شود «اقلیم» و «Weather» نمی‌شود «آب و هوا»، و مگر این دو تا با هم فرق ندارند؟ پس چرا همه‌جا «Climate Changing» را «تغییرات آب و هوایی» معنی می‌کنند؟ حالا قبول که همه کارشناس نیستند و فرق این دو تا را نمی‌دانند، اما چرا من تابحال واکنش مشخصی برای تصحیح این اشتباه مصطلح از کارشناس‌ها ندیده‌ام؟ یا شاید هم بوده است و من خبر ندارم …

«آب و هوا» همان چیزی است که ما هر روز اطرافمان می‌بینیم؛ یک روز ابری است، یک روز آفتابی، یک روز برفی و … . اما «اقلیم» به میانگین دراز مدت شرایط و یا عوامل جوی حاکم بر یک منطقه گفته می‌شود. یعنی آب و هوا در زمان کوتاه معنی دارد و اقلیم در بلند مدت. عوامل مختلفی بر روی اقلیم تاثیر گذارند، اما مهم‌ترینشان میزان بارندگی و میزان دمای یک منطقه است. اقلیم بر روی نوع پوشش گیاهی یک منطقه  اثر می‌گذارد؛ مثلا جایی که اقلیم خشک دارد پوشش گیاهی‌اش با جایی که اقلیم نیمه‌مرطوب دارد فرق می‌کند. پوشش گیاهی که فرق کند جانوران آن مناطق نیز فرق می‌کنند. یک عالم فرمول و نمودار مختلف برای تعیین اقلیم یک منطقه وجود دارد که یکی از فرمول‌ها به نام «دومارتن» را هم یکی از اساتید دانشگاه تهران به نام دکتر خلیلی گسترش داده است و با شرایط کشور ما سازگار کرده است (دو جلسه بیشتر با این استاد کلاس نداشتیم، اما همین مقدار کافی بود تا عاشق این آدم و استادی‌اش که به شدت کمیاب است بشوم).

با همه این توضیحات و تعریف‌ها، حالا اگر ما بیاییم به جای «تغییرات اقلیمی» بگوییم «تغییرات آب و هوایی» اصل مشکل را زیر سوال برده‌ایم. چون آب و هوا که هر روز تغییر می‌کند، اما این اقلیم است که با تغییرش گیاهان و جانوران هم باید تغییر کنند. و خب در طی سال‌ها و سال‌ها تغییر اقلیم‌ها و در نتیجه تغییر پوشش گیاهی‌ها و جانوران یک منطقه اتفاق افتاده‌اند؛ اما با سرعت آرامی که طبیعت توانسته است خود را آرام آرام بسازد و به سمت شرایط بهینه‌تر برود. و حالا مشکل عصر ما این است که سرعت این تغییرات را زیاد کرده‌ایم، آنقدر زیاد که کره زمین و موجودات زنده‌اش قدرت مدیریت اثراتش را ندارند.

این سال میلادی که همه مناسبت‌ها یک  » … و تغییرات اقلیمی» هم دنبالش چسبیده بود، مثل روز جهانی «بهداشت و تغییرات اقلیمی»، در ایران محض رضای خدا یک ترجمه درست هم  ندیدم! هر جا توانستم سعی کردم برای آدم‌ها این فرق را توضیح بدهم؛ اما یک جاهایی هم کار از کار گذشته بود و یا کاری از دست من بر نمی‌آمد. اما بیشتر برایم جالب بود چرا کسانی که این فرق را می‌دانند هیچ واکنشی به این اشتباهی که هر روز بیشتر و بیشتر دارد جا می‌افتد نشان نمی‌دهند؟

پ.ن 1: ال‌گور در این ویدئو 15 راهی که ما می‌توانیم انجام دهیم تا بحران تغییرات اقلیمی کنترل شود را توضیح می‌دهد (البته مقادیری آمریکایی است):

(شیوه سخنرانی این آدم را دوست دارم. نمودارهایی که نشان می‌دهد را هم همین‌طور. همه این نمودارها کلی حساب و کتاب می‌خواهد که نمی‌دانم برای کشور ما کی می‌شود بالاخره درشان آورد و یک مقدار مستدل حرف زد!)

این یکی ویدئویش را هم ببینید خوب است.

پ.ن 2: این ویدئوی دیوید اتنبرو درباره تغییرات اقلیمی را هم ببینید. البته کامل نیست و نمی‌دانم کاملش را از کجا می‌شود گیر آورد. اتنبرو در 24 می 2006 یک برنامه‌ای داشته است به نام «Are we changing planet earth» که این ویدئو تکه‌ای از آن است. گویا این برنامه یک قسمت دومی هم دارد به نام «Can we save planet earth» …  من بخواهم این دو تا برنامه را ببینم چه کسی را باید ببینم؟!

پ.ن 3: این نقشه را هم درباره اثرات تغییرات اقلیمی در سراسر دنیا ببینید. از ایران چیزی آورده نشده است، عبدالطیف عبادی که لینک این نقشه را داده است معتقد است این مسئله یعنی تغییرات اقلیمی هیچ تاثیری بر ایران نگذاشته است و سبزهای ایران که دنبال این حرف‌ها هستند یک مشت آدم بی‌فکر و بی‌سواد و یک چیزهای دیگرند که از خط قرمز ادب وبلاگ من بسیار آن‌ورتر است! اما من مقادیر زیادی نسبت به این نتیجه‌گیری شتاب‌زده شک دارم. تا پژوهش‌های درست و حسابی در کشورمان انجام نشود و عددها و رقم‌ها و نمودارها در نیایند بر روی چه چیز مستدلی می خواهیم نتیجه بگیریم که کشور ما تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته است یا نه؟ به نظرم بهتر است به جای این دعواها برویم سراغ پژوهش‌های اساسی و پایه‌ای، که اینقدر به روی هوا حرف زدنمان ادامه ندهیم، چه موافقان، چه مخالفان!

این مطلب در همراهی با «موج سوم» وبلاگستان سبز نوشته شده است.

4 نظر برای “تغییرات آب و هوایی یا اقلیمی؟ مسئله این است!

  1. درود.
    امید که با گسترش حمایت های مجازی از میزان نگران کننده نابودی طیعت کاسته شود . بی شک همه باید در برابر فرزندان خود پاسخگو باشیم که چرا در مقابل نابودی محیط زیست سکوت کرده ایم
    برقرار باشید.

  2. در مورد اون نقشه و نتیجه گیری عبدالطیف عبادی خوبه که به یه چیزی دقت کنیم.
    معمولا تحلیل ها و گزارش هایی که سازمان های جهانی از اوضاع یک کشور میدن بر اساس آمار و داده هاییه که منابع رسمی اون کشور منتشر کردن.
    مثلا اگه یه سازمان بین المللی پیش بینی کنه که رشد اقتصادی ایران زیاد میشه یا بیکاریش کم میشه یا چیزایی از این دست, این پیش بینی رو بر اساس گزارش های رسمی که دولت ایران منتشر کرده انجام میده.
    بنا بر این میشه حدس زد که نبودن ایران تو این نقشه به خاطر اینه که داده های رسمی و قابل اتکا راجع به این مسئله تا حالا تو کشور تولید و منتشر نشده.
    در ضمن از این خوش خیالی های آقای عبادی تو حوزه اقتصاد هم بدجوری زیاد رخ میده!

    آی آی گفتی! حرف منم همین بود. تو وبلاگ خودش دیگه کامنت نگذاشتم چون حوصله ادبیات متاسفانه بی منطقش رو نداشتم. ولی رو مطلبش تو گرین بلاگ نوشتم یک چیزی تقریبا با همین مضمونی که تو گفتی. توئم فک کنم خوبه همین نظرت رو اونجا هم بگذاری
    http://greenblog.ir/archives/13822
    متاسفانه باز هم از همون جواب های بی منطق داده که راه رو برای یک بحث منطقی و خوب می بنده. ولی به نظرم نکته ای رو که گفتی رو بنویس که حداقل بقیه که میخونن منطقی به این مسئله نگاه کنن و با این طناب تو چاه نرن!

  3. محبوبه می‌گوید:

    صفورا جون پرسیدم برات.. میگن فیلما رو باید بخرن و فیلمای جدید خیلی گرونن! هر چند که مال خود بی بی سی باشه! ولی قرار شد اسمشو به اون آدم مورد نظر بدم، ببینه شاید هم زیاد گرون نباشه بشه خرید!

    ممنون که پرسیدی :) امیدوارم گرون نباشه خیلی
    فقط تو رو خدا اگه خواستین دوبله اش کنید به جای تغییرات اقلیمی نگید آب و هوایی! اگه اینجوری بشه دیگه مو رو سرم نمیمونه!!

  4. Modabaj می‌گوید:

    بسيار بسيار ممنون از بلاگ خوبت … هيچ وقت فكر نمي كردم در اين بازار شام وبلاگ در ايران همچين چيزي پيدا بشه … بايدبه ديويد آتنبرو درود بفرستم كه به جستجوي نامش به اينجا ختم شد

    پايدار باشي

بیان دیدگاه